Oplossing gericht werken

Een vanuit Amerika ontwikkelde methode (SFT: Solution Focused Therapy). Vanaf de jaren tachtig (Berg, Shazer e.a.) vooral uit weerstand tegen bestaande psychotherapie, wordt daarbij ‘gefocussed op de manieren waarop mensen oplossingen vinden’. De oorsprong ligt in communicatie- en systeemtheorieën en (cognitieve) gedragstherapie (M.H. Erikson, J. Haley e.a.). Dat betekent o.a. dat de problemen niet meer vanuit de beperking van het probleem gezien worden, maar dat primair, concreet en praktisch gekeken wordt naar hoe mensen eigenlijk doorgaans problemen oplossen en wat ze zelf aan mogelijkheden en vaardigheden hebben. Er is ‘een fundamenteel verschil tussen het denken en handelen gericht op het oplossen van problemen en dat wat gericht is op het uitwerken van oplossingen’. Mensen hebben zelf hun hulpbronnen. Voor zover deze mochten ontbreken, hebben mensen wellicht de mogelijkheid om deze te vergroten of te versterken, dan wel de situatie op een oplossingsgerichte manier tegemoet te treden. Zo ligt alle aandacht bij de cliënt zelf. 

De behandelaar of begeleider heeft tot taak om deze aandacht goed vorm te geven en concreet te helpen focussen op de oplossing. Dat gebeurt stapsgewijze en met behulp van een arsenaal (1001!) oplossingsgerichte vragen. Deze werken als ‘schouderklopjes en hints’. De behandelaar is ‘gids met een focus op de toekomst’! Het type vraag wordt bepaald door de verschillende elementen die een rol spelen in het therapeutisch proces. 

De vooral tot nu toe gespreksgeoriënteerde benadering kent een zestal type vragen: ‘naar verandering vóór het eerste gesprek; naar uitzonderingen; naar het doel; naar ‘En wat nog meer?’; schaalvragen; naar competenties’. Een kernvraag is de zgn. ‘wondervraag’: Wat zou er anders zijn wanneer je morgenochtend opstaat en alle problemen zijn opgelost? Het helpt daarbij rekening te houden met degene aan wie je vragen stelt. Daartoe hanteren Roeden c.s. een driedeling in ‘bezoeker, klager en klant’. Naast de verbaal gerichte accenten, die ook voor LVG wordt aangepast, wijst men op alternatieve vormen van oplossingsgericht werken: verhalen, drama, rollenspel, werken met dieren, tekeningen, muziek, video, e.d.! In het handboek wijzen Roeden en Bannink op noodzakelijk (meer evidence based) onderzoek en aanvullende informatie. Daarbij houden ze rekening met hoe de methode voor teams bruikbaar is (vgl. MAM: meta analyse model), mogelijke contra-indicatie (ASS?) en vergelijkingen met andere vormen van behandelingen / benaderingen.

Terug naar de startpagina